ورقهای گالوانیزه و گالوانیوم دو نوع محصول فولادی هستند که از آنها در صنایع مختلف مصرف میشود. هر دو از پوشش رویهای فلزی به نام روکش گالوانیزه (زینک) برخوردارند، اما در اینجا به تفاوتهای اساسی بین این دو نوع ورق اشاره خواهیم کرد:
ترکیب مواد:
ترکیب مواد در مورد ورق گالوانیزه و گالوانیوم به شرح زیر است:
- ورق گالوانیزه:
- فولاد کربنی: ماده اصلی در ورق گالوانیزه فولاد کربنی (carbon steel) است. این فولاد معمولاً از ترکیب آهن و کربن تشکیل شده و به عنوان ماده اصلی ورق انتخاب میشود. فولاد کربنی به دلیل مقاومت به خمش و کشش خوب و همچنین قیمت مقرون به صرفهای که دارد، در صنایع گوناگون استفاده میشود.
- پوشش زینک: پوشش زینک (یا گالوانیزه) لایهای از زینک است که بر روی ورق فولادی اعمال میشود. این لایه زینک به عنوان یک پوشش محافظ عمل میکند و فولاد را از خوردگی و زنگزدگی در معرض محیطهای خشک و مرطوب محافظت میکند. پوشش زینک از مخلوطهای زینک و مواد رزینی تشکیل شده و به ورق فولادی پس از تنظیف و پیشآمادهسازی سطح اعمال میشود.
- ورق گالوانیوم:
- فولاد کربنی با کیفیت بالا: در مورد ورق گالوانیوم، از فولاد کربنی با کیفیت بالا استفاده میشود. این نوع فولاد کمترین ناخالصیها و افزودنیهای مضر را داراست و برای تولید محصولات با کیفیت بالا مناسب است.
- پوشش زینک: در مورد گالوانیوم، پوشش زینک بسیار نازکتر از آنچه در ورق گالوانیزه استفاده میشود. این لایه زینک خالص است و به صورت الکترولیتی یا حرارتی به سطح فولادی اعمال میشود. پوشش زینک نازک در گالوانیوم به معنای این است که میزان زینک در ترکیب نهایی بسیار بالا است.
به طور خلاصه، در ورق گالوانیزه، فولاد کربنی با پوشش زینک زیاد به عنوان لایه محافظ به کار میرود، در حالی که در ورق گالوانیوم، از فولاد کربنی با کیفیت بالا با پوشش زینک نازک و بسیار خالص استفاده میشود. این تفاوت در ترکیب مواد نهایی ورقهای دو نوع گالوانیزه و گالوانیوم تأثیر مستقیمی بر ویژگیها و کاربردهای آنها دارد.
ضخامت پوشش زینک:
ضخامت پوشش زینک در ورق گالوانیزه و گالوانیوم به شدت متفاوت است و این تفاوت تأثیر مستقیمی بر ویژگیها و کاربردهای آنها دارد. در ادامه، به تفاوت در ضخامت پوشش زینک برای هر دو نوع ورق اشاره خواهیم کرد:
- ضخامت پوشش زینک در ورق گالوانیزه:
- پوشش زینک در ورقهای گالوانیزه معمولاً نسبتاً ضخیمتر است. ضخامت معمولی این پوشش میتواند میان ۵۰ تا ۱۲۰ میکرومتر (0.05 تا 0.12 میلیمتر) باشد. این پوشش زینک گاهی به عنوان “گالوانیزه سنگین” هم شناخته میشود.
- این ضخامت بیشتر به عنوان یک لایه محافظ اضافی برای ورق فولادی عمل میکند. این لایه زینک بسیار مقاومت به خوردگی و زنگزدگی دارد و ورق گالوانیزه را در برابر عوامل محیطی نظیر هوازی و رطوبت محافظت میکند.
- ضخامت پوشش زینک در ورق گالوانیوم:
- پوشش زینک در ورقهای گالوانیوم بسیار نازکتر است. ضخامت این پوشش معمولاً در حدود ۵ تا ۲۰ میکرومتر (0.005 تا 0.02 میلیمتر) است. این پوشش زینک بسیار نازک و خالص است.
- با توجه به ضخامت کمتر این پوشش، گالوانیوم معمولاً به عنوان یک پوشش زینک خالص شناخته میشود و عمدتاً در کاربردهایی که نیاز به انتقال حرارت دقیق دارند مورد استفاده قرار میگیرد. به عنوان مثال، در صنایع الکترونیکی و صنایع نیروگاهی.
با توجه به این تفاوتها در ضخامت پوشش زینک، ورق گالوانیزه معمولاً برای کاربردهایی که نیاز به مقاومت بیشتر در برابر خوردگی و زنگزدگی دارند، مناسبتر است. در مقابل، ورق گالوانیوم به عنوان یک ماده خالص با ضخامت نازک، در کاربردهایی که نیاز به انتقال حرارت دقیق و کنترل دما دارند، مورد ترجیح قرار میگیرد.
کاربردها:
ورق گالوانیزه و گالوانیوم دارای کاربردهای مختلفی در صنایع مختلف هستند، اینجا به توضیح کاربردهای هر دو نوع ورق میپردازم:
کاربردهای ورق گالوانیزه:
- ساخت و ساز: ورقهای گالوانیزه برای ساختمانسازی عمومی، از جمله کاشیکاری و روکار کردن، استفاده میشوند. ضخامت پوشش زینک آنها آنها را مقاوم در برابر زنگزدگی و خوردگی میکند.
- خودروسازی: در صنعت خودروسازی، ورقهای گالوانیزه برای تولید اجزاءی مانند بدنه خودروها، تابلوهای درب و پنلهای زیربندی استفاده میشوند. آنها به خاطر خواص مقاومت در برابر زنگزدگی و استحکام مکانیکی خوبی که دارند، مناسب هستند.
- صنایع لولهکشی: در صنایع لولهکشی، ورقهای گالوانیزه برای تولید لولهها و تجهیزات لولهکشی مورد استفاده قرار میگیرند. آنها مقاومت خوبی در برابر خوردگی در معرض رطوبت دارند.
کاربردهای ورق گالوانیوم:
- صنایع الکترونیکی: ورق گالوانیوم به دلیل ضخامت نازک و خالصی زینک در ترکیبش، در تولید قطعات الکترونیکی مورد استفاده قرار میگیرد. این ورقها به عنوان پایههای PCB (برد مدار چاپی) و پوششهای الکتریکی برای مقاومتهای الکتریکی به کار میروند.
- صنایع نیروگاهی: ورقهای گالوانیوم به دلیل توانایی خود در انتقال حرارت و مقاومت در برابر خوردگی در محیطهای با دما و فشار بالا، در تجهیزات نیروگاهی مورد استفاده قرار میگیرند. مانند تبادل حرارتکنندهها و مبدلهای حرارتی.
- تولید مواد تزئینی: گالوانیوم به دلیل ظاهر خود و ویژگیهای فرآیندی آن برای تولید مواد تزئینی مثل جواهرات، انعقاد، و قطعات تزئینی استفاده میشود.
از اینجا نیز باید توجه داشت که ممکن است در برخی از کاربردها، ورق گالوانیزه و گالوانیوم با یکدیگر ترکیب شوند تا خواص مختلفی را در یک محصول ترکیب کنند. برای انتخاب مناسبترین نوع ورق برای یک پروژه خاص، نیاز به درک دقیق از ویژگیها و نیازهای آن پروژه دارید.
نتیجه گیری:
در نتیجه، ورقهای گالوانیزه و گالوانیوم هر دو نوع محصول فولادی هستند که از آنها در صنایع مختلف استفاده میشود. این دو نوع ورق تفاوتهای مهمی در ترکیب مواد و ضخامت پوشش زینک دارند و برای کاربردهای مختلف مناسب هستند:
- ورق گالوانیزه دارای پوشش زینک نسبتاً ضخیمی است و به عنوان یک لایه محافظ اضافی برای ورق فولادی عمل میکند. این ورق معمولاً در صنایع ساختمانی، خودروسازی و صنایع لولهکشی مورد استفاده قرار میگیرد.
- ورق گالوانیوم دارای پوشش زینک بسیار نازکی است و به عنوان یک پوشش زینک خالص شناخته میشود. این ورق به دلیل ضخامت نازک و خالصی زینک در ترکیبش، در صنایع الکترونیکی، صنایع نیروگاهی و تولید مواد تزئینی مورد استفاده قرار میگیرد.
با توجه به نیازهای خاص پروژهها، انتخاب میان ورق گالوانیزه و گالوانیوم باید با دقت انجام شود. هر نوع ورق ویژگیها و مزایای منحصر به فرد خود را دارد و باید با توجه به شرایط محیطی و فیزیکی پروژه انتخاب شود.